Vladislav Grigor-ipa Ardzınba
Vladislav Ardzınba
19 Mayıs 1945 yılında Sohum’un Aşağı Eşıra Köyün’de doğdu. Çocukluk ve okul çağları doğduğu köyde geçti.1962-66 yıllarında Sohum Devlet Pedagoji Enstitüsü Tarih Fakültesinde okudu. Aynı Enstitünün Şarkiyat Bilimleri Akademisi’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Doktorasını Tiflis Devlet Üniversitesi’nde yaptı.
1969-1987 tarihleri arasında Moskova’da yaşayan Ardzınba Doğu Araştırmaları Enstitüsü’nde Yevgeni Primakov’un rehberliğinde Küçük Asya, Hatti ve Hitit Tarihi üzerine araştırmalar yaptı. 40’dan fazla bilimsel yazı kaleme aldı. 1987 yılında Dirmit Gulia Dil, Tarih, Edebiyat Enstitüsü müdürlüğüne atandı.
1988 yılında Abhazya Yüksek Sovyeti’ne milletvekili seçilen Ardzınba, 1989 yılında Sovyetler Birliği Yüksek Sovyet’ine seçildi. Aynı yıl Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti Yürütme Kurulu’nda Otonom (Özerk) Cumhuriyetlerle ilgili komisyonun başkanlığına getirildi.
V. Ardzınba Abhazya tarihindeki en önemli politik simalardan biri oldu. Hayatı boyunca halkların legal haklarını kazanmaları ile ilgili mücadele etti. Bu mücadele çerçevesinde Sovyetler Birliği Halklarının Gelişmesi İçin Kalkınma Merkezi kurmuştur. Bu inisiyatif Sovyetler Birliği Anayasasına göre onaylanarak kabul edildi.
1990 yılında Abhazya Yüksek Sovyeti Başkanlığına seçildi. Abhazya’nın bağımsızlığı, egemenliğinin temelleri bu tarihten itibaren güçlenmeye başladı. 1992 yılı başında Gürcistan’ın Abhazya’ya karşı başlattığı saldırgan dönemde, Abhazya Ulusal Seferberlik ve Savunma Komitesi’nin Başkanı oldu. Eylül 1993’de onun yönetimi altındaki Abhazya saldırgan Gürcü kuvvetlerini Abhazya’dan çıkartarak zafere ulaştı.
26 Kasım 1994’de Abhazya’nın ilk Devlet Başkanı seçildi. 3 Ekim 1999 tarihinde ikinci kez Abhazya Devlet Başkanlığına seçildi. 2002’den itibaren hastalığı nedeniyle kamuoyunun karşısına çıkmayan Ardzınba, 2005’teki seçimin ardından görevini Sergey Bagapş’a devretti.
V. Ardzınba tarih bilimleri profesörü olup, Abhazya Bilimler Akademisi öğretim üyesi idi. Aynı zamanda Adige Uluslararası Bilimler Akademisi ve 1995 tarihinden buyana da Kandrof Uluslararası İlişkiler onur üyeliği vardı.
Abhazya 1. Devlet Başkanı Prof. Vladislav Grigor-yıpa Ardzınba 4 Mart 2010 günü hayata gözlerini yumdu. Ardzınba, kendisi gibi tarihçi olan Svetlana Cergenya ile evli olup, Madina isminde Moskova Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü mezunu bir de kızı vardır.
Liderimiz Vladislav Ardzınba’yı ölüm yıldönümünde saygı rahmet ve minnetle anıyoruz…
